Koperek — właściwości, uprawa, odmiany

Koperek – odmiany
Koperek to roślina należąca do rodziny selerowatych, która została odkryta na terenach Azji jeszcze w starożytności. Stamtąd koperek ogrodowy przywędrował wraz z kupcami do Europy i zakorzenił się tu na dobre. W naturze roślina ta wyrasta do 110 cm, a jej wygląd wyróżniają niezwykle długi łodygi zakończone podłużnymi, wąskimi liśćmi. Pewnie zastanawiasz się, czy koperek ma jakieś odmiany? Już spieszymy z odpowiedzią!
Wśród tej rodziny wyróżniamy kilka popularnych odmian koperku: Lukullus, Turkus, Amat, Ambrozja i Szmaragd.
- Odmiana Lukullus charakteryzuje się małymi listkami i intensywnie zieloną barwą. Z uwagi na mało wymagające warunki wzrostu, powszechnie wykorzystuje się ją w gastronomii. Ta odmiana jest odporna na niskie temperatury i zmiany klimatyczne, jednakże nie można jej zupełnie zaniedbać. Co jakiś czas warto dosiewać nowe nasiona i użyźniać glebę nawozem (do tego najlepiej wyposażyć się w dobrej jakości rękawice ogrodowe) oraz regularnie podlewać delikatnym strumieniem wody z konewki.
- Odmiana Turkus jest nieco bardziej okazała – liście są większe i pokryte są woskowym nalotem. Jest zaliczana do wczesnych odmian, które są najłatwiejsze w uprawie i najszybciej się rozmnażają. W tej odmianie kryje się olbrzymia ilość olejków eterycznych, dlatego chętnie uprawiana jest na domowych rabatkach, parapetach, czy w doniczkach i wazonach zasypanych ziemią. Zawiera również sporo witaminy C, a także karotenu, dlatego z chęcią używana jest do gotowania czy przetwórstwa.
- Odmiany Amat oraz Ambrozja są nieco bardziej wymagające w uprawie – potrzebują trochę więcej czasu na kiełkowanie. Najlepiej uprawia się je w szklarniach lub nasłonecznionych miejscach. Obie odmiany mają intensywną barwę i aromat. Nadają się zarówno do kiszenia, gotowania, jak i jedzenia na świeżo.
- Ostatnią z popularnych odmian jest Szmaragd. Charakteryzuje się najbardziej intensywnym aromatem, dużym stężeniem witaminy C i bardzo licznymi plonami. Znakomicie wyrasta w okresie mocnego nasłonecznienia, ale nie przepada za niskimi temperaturami. Z łatwością przygotujesz z jej udziałem i zupę i posypiesz nią ziemniaki do obiadu. Zastanawiasz się, czemu nie ma w tym zestawieniu kopru włoskiego? Chociaż należą one do tej samej rodziny, to jest spora różnica pomiędzy koperkiem a koprem włoskim (fenkułem) – u fenkułu jadalne nie są liście, a bulwiasta łodyga.
Czytaj także:
7 najpopularniejszych ziół z ogrodu — co warto mieć w kuchni?
Oregano — właściwości, zastosowanie, smakowe połączenia
Bazylia — właściwości, odmiany i zastosowanie w kuchni
Zioła w kuchni — jak je hodować i do czego wykorzystywać?
Szałwia — na co ją stosować? Właściwości lecznicze i zastosowanie w kuchni
Koperek — właściwości
Czy koperek jest zdrowy? Oczywiście! Zaraz zdradzimy Ci wszystkie jego magiczne zdolności! Jakie właściwości ma koperek? Poza niewątpliwymi właściwościami kulinarnymi koperek ma również działanie prozdrowotne.
Przede wszystkim ziele to jest bogatym źródłem przeciwutleniaczy (flawonoidów, terpenoidów i garbników), które odpowiadają za ochronę komórek przed uszkodzeniami i rozkładem. Dzięki temu koperek świetnie sprawdza się jako uzupełnienie diety osób zmagającymi się ze stanami zapalnymi, Alzheimerem czy nowotworem.
Zielony koperek ma w sobie olbrzymią ilość wartości odżywczych, minerałów (zawiera fosfor, magnez, wapń, i kilka innych, cennych składników) i witamin. Znajdziemy w nim d-limonen odpowiedzialny za hamowanie namnażania się komórek rakowych, a także monoterpeny znane z właściwości antywirusowych, przeciwgrzybiczych i przeciwzapalnych. Substancja ta pozwala skutecznie zmniejszyć poziom cukru we krwi, dlatego poleca się ją w profilaktyce i leczeniu cukrzycy.
Jakie witaminy ma koperek? Lepiej byłoby zapytać, jakich nie ma! Ziele to zawiera witaminy z grupy B (B1, B2, B6, B12), witaminę C, D oraz A, a także niacynę i foliany. Roślina ta zapewni ci witalność, polepszy skórę, obniży poziom stresu i cholersterolu, ochroni układ moczowy, wspomoże trawienie, a nawet złagodzi ból miesiączkowy. A do tego wszystkiego obłędnie smakuje i sprawdza się w roli dodatku do niemalże każdej potrawy!
Koperek i jego zastosowanie
Koperek ma nie tylko zastosowanie w kuchni, ale również w medycynie i kosmetyce. Przemysł farmaceutyczny wykorzystuje koperek w preparatach na trawienie, dodaje wyciąg z tego ziela do suplementów diety na włosy, skórę i paznokcie, a także preparatów na grzybicę czy zapalenia. W kosmetyce wykorzystuje się go do leczenia trądziku, ponieważ zawarte w koperku olejki eteryczne mają działanie antyseptyczne i ułatwiają gojenie się ran i ropni.
W gastronomii koperek spotykany jest pod postacią herbatki (ze świeżych, jak i suszonych liści), a także w roli przyprawy i dodatku do dań. Herbata z koperkiem to idealne rozwiązanie dla osób dbających o linię i swój przewód pokarmowy. Z łatwością przygotujesz ją w domu – wystarczy, że ususzone i zmiażdżone w moździerzu lub młynku liście ziela wsadzisz do zaparzacza do herbaty i zalejesz wrzątkiem. Taki napar do picia z koperku należy odstawić na jakiś czas i wypić, gdy jest jeszcze ciepły, ale nie gorący.
A co z przygotowywaniem dań? Czy koperek nadaje się tylko do ziemniaków i rosołu? Posiekane liście kopru używa się w roli dodatku do zup (np. chłodników), a także masła, kefiru czy twarożków. Można go również zastosować jako składnik marynaty do mięsa czy ryb, albo posypać nim jajecznicę. Najczęściej używa się go do wszelkiego rodzaju sosów i dipów, a wraz z łodygą stanowi element zestawu do kiszenia i piklowania. Koperkiem posypać możesz dosłownie wszystko – jego aromat i świeży smak sprawdzi się zarówno w potrawach mięsnych, jak i warzywnych. Weź do ręki deskę, nóż oraz inne niezbędne akcesoria kuchenne i przyrządź pyszny posiłek dla swojej rodziny.
Koperek – na co pomaga?
Na co pomaga koperek? Koperek pozwoli ci zapanować nad swoim układem pokarmowym – jest dobry na kolki, wzdęcia, na zaparcia. Zawarte w nim olejki eteryczne wzmagają wydzielanie się soku żołądkowego i usprawniają proces przyswajania się witamin i wartości odżywczych. Jeśli cierpisz na refluks żołądka, to napar z liści kopru pozwoli ci zwalczyć zgagę i inne przykre dolegliwości.
Dzięki tej roślinie możesz również wspomóc swoje serce i naczynia krwionośne. Koperek pomoże ci również obniżyć poziom cholesterolu, a także uspokoić nerwy i spać spokojnie. Jeśli jesteś kobietą w ciąży lub karmiącą, również zadbaj o to, aby pojawił się on w twojej diecie, ponieważ ziele to posiada właściwości pobudzające laktację.
Koperek dla niemowlaka
Czy koperek nadaje się do spożycia dla niemowlaka? Od wieków herbatka z koperku (głównie z odmiany kopru włoskiego) stanowi lek na liczne problemy trawienne – ma właściwości przeciw wykrztuśne, rozluźniające mięśnie brzucha i zmniejszające produkcję gazów. Wiele mam stosuje koperek jako środek zwalczający kolki i zaparcia (nawet dla noworodka). Jeśli twoje dziecko nie toleruje smaku koperku do picia, można przemycić go do rosołu.
Koperek – przeciwwskazania
Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania koperku? Według badaczy ziele to jest jednym z najbardziej bezpiecznych, zarówno dla alergików, jak i kobiet w ciąży. Istnieje jednak margines, w którym roślina ta może doprowadzić do reakcji alergicznej czy problemów z laktacją, jednakże dzieje się to tylko w przypadku przedawkowania. Jeśli zastanawiasz się, jak dawkować herbatkę z koperku, najlepiej skonsultuj to ze swoim lekarzem – ostrożności nigdy za wiele.
Koperek – uprawa
Z naszego artykułu dowiedziałeś się, że koperek to istna bomba witaminowa, którą warto mieć w swoim ogródku, na balkonie lub w doniczce. Jak wygląda uprawa koperku i kiedy go siać? Koperek to jedna z niewielu roślin, która jest w stanie wykiełkować przez cały rok, choć najlepszym czasem na jego siew jest wrzesień oraz październik.
Uprawa koperku w ogrodzie jest niezwykle prosta, ale trzeba pamiętać o kilku istotnych kwestiach. Roślina ta potrzebuje do wzrostu dużo słońca, dlatego sadząc koperek w domu, należy ulokować rabatkę tam, gdzie jest duże nasłonecznienie, najlepiej wśród innych warzyw. Można siać go rzutowo lub w rzędach, w zależności od preferencji i pamiętać o regularnym nawadnianiu. Roślina ta nie przepada również za przymrozkami, dlatego warto jest osłaniać ją od zimna. Jeśli zadbasz o wszystkie te elementy, z pewnością zapewnisz sobie udane zbiory. Z własnego koperku można wyczarować cuda w kuchni, a resztę ususzyć i schować do pojemnika na produkty sypkie, by cieszyć się jego smakiem również zimą.
Czytaj także:
Moździerz kuchenny — jak używać?
Moździerz kuchenny — 10 faktów, które przekonają Cię do jego zakupu!
Warto przeczytać

Ryż parboiled - niezbędny w każdej kuchni
Ryż parboiled to nie byle jaki gatunek ryżu! Ten niezwykły produkt powstaje dzięki specjalnemu procesowi obróbki, który nadaje mu wyjątkowe właściwości. Zanim ziarna trafiają do naszych sklepów, są poddane specjalnej obróbce termicznej z użyciem pary wodnej pod ciśnieniem. To właśnie dzięki temu procesowi ryż paraboliczny różni się znacząco od tradycyjnych odmian.
czytaj więcej
Ryż arborio - co musisz o nim wiedzieć
Ryż arborio to prawdziwy skarb włoskiej kuchni, który od lat podbija serca miłośników dobrego jedzenia na całym świecie. Ta wyjątkowa odmiana ryżu popularna jest w północnych Włoszech, gdzie od pokoleń stanowi podstawę najsłynniejszych dań regionu. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego ten konkretny ryż jest tak cenny i jak gotować ryż arborio, żeby osiągnąć perfekcyjny efekt, to trafiłeś we właściwe miejsce.
czytaj więcej
Ryż czarny - właściwości i potrawy
Czarny ryż to prawdziwa perła wśród zbóż, która swoją fascynującą historię rozpoczęła w starożytnych Chinach, gdzie przez stulecia była ceniony bardziej niż złoto. Kiedyś nazywany ryżem zakazanym, był dostępny wyłącznie dla cesarskiej rodziny i najwyższej arystokracji. Dlaczego? Dlatego, że jego uprawa była niezwykle kosztowna i czasochłonna, a planów było stosunkowo mało w porównaniu do innych odmian ryżu.
czytaj więcej
Ryż brązowy - jak go wykorzystać
Ryż brązowy to prawdziwy skarb w kuchni każdego, kto dba o zdrowie i chce wprowadzić więcej pełnoziarnistych produktów do swojej codziennej diety. W przeciwieństwie do popularnego ryżu białego, ten brązowy odpowiednik zachowuje wszystkie swoje naturalne wartości odżywcze i oferuje znacznie więcej korzyści zdrowotnych. Coraz więcej osób odkrywa jego wyjątkowe właściwości i zastępuje nim tradycyjny ryż biały w swoich ulubionych przepisach.
czytaj więcej
Makaron rigatoni- poznaj 5 najlepszych przepisów
Rigatoni to jeden z najpopularniejszych kształtów makaronu, który podbija serca miłośników włoskiej kuchni na całym świecie. Ten charakterystyczny makaron o rurkowatym kształcie doskonale łączy się z różnorodnymi sosami i składnikami, tworząc niezapomniane kulinarne doświadczenia. Jego unikalna struktura z charakterystycznymi rowkami sprawia, że każdy kęs jest nasycony intensywnym smakiem. Dziś przedstawimy Ci pięć wyjątkowych przepisów, które sprawią, że makaron rigatoni stanie się gwiazdą Twojego stołu!
czytaj więcej
Makaron pełnoziarnisty - czy warto na niego stawiać
W dzisiejszych czasach, kiedy coraz więcej osób zwraca uwagę na zdrowy styl życia, makaron pełnoziarnisty zyskuje na popularności. Ale czy rzeczywiście jest lepszy od tradycyjnego białego? Sprawdźmy, co kryje się za ciemnym kolorem tego produktu i dlaczego warto go wprowadzić do codziennej diety.
czytaj więcej
Makaron bezglutenowy - co musisz o nim wiedzieć i jak go używać
Makaron bezglutenowy to nie tylko alternatywa dla osób z celiakią - to prawdziwa rewolucja w kuchni! Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego coraz więcej ludzi sięga po bezglutenowy makaron? Może dlatego, że w końcu odkryli, jak smaczny i zdrowy może być. A może po prostu chcą urozmaicić swoją dietę bezglutenową? Tak czy inaczej, świat makaronów bez glutenu otwiera przed nami mnóstwo możliwości kulinarnych.
czytaj więcej
Makaron z suszonymi pomidorami - pyszny obiad dla Ciebie
Makaron z suszonymi pomidorami to jedno z tych dań, które nigdy nie wychodzą z mody. Prosty w przygotowaniu, ale pełen smaku - idealny na każdą okazję. Czy to szybki lunch w tygodniu, czy też romantyczną kolację we dwoje, ten klasyk zawsze sprawdza się doskonale. Jak go przyrządzić? Poznaj nasze sposoby!
czytaj więcej
Makaron z łososiem - pyszne danie w 7 odsłonach
Makaron z łososiem to połączenie, które po prostu nie może zawieść. Niezależnie od tego, czy przygotowujesz go na szybki obiad po pracy, czy planujesz romantyczną kolację, ten duet zawsze trafia w dziesiątkę. Łosoś swoim delikatnym smakiem i kremową teksturą idealnie komponuje się z różnymi rodzajami makaronu, tworząc dania, które zadowolą nawet najbardziej wybrednych smakoszy. Poznaj 7 naszych ulubionych przepisów na makaron z łososiem!
czytaj więcej