Szałwia – na co ją stosować? Właściwości lecznicze i zastosowanie w kuchni

Szałwia i jej odmiany
Szałwia to ziele, które ma ponad 900 różnych odmian. Najbardziej znana i najczęściej stosowana odmiana tego ziela to szałwia lekarska. Roślina ta wywodzi się z rodziny jasnowatych (podobnie jak rozmaryn) i została odkryta na terenach śródziemnomorskich. Obecnie szałwię lekarską można spotkać na całym świecie – zarówno w Europie, jak i w Ameryce Północnej i Bliskim Wschodzie.
Ta odmiana szałwii stosowana jest od czasów starożytnych w celach leczniczych. Z jej pomocą leczy się reumatyzm, stany zapalne, dnę moczanową i wiele innych chorób. Wykazuje również właściwości hipoglikemiczne, przeciwutleniające i przeciwzapalne. Szałwia lekarska ma również swoje odmiany, do których należą szałwia omszona i szałwia biała.
- Szałwia omszona to roślina o intensywnie zielonych liściach i sporym kwiatostanie w kolorach od czerwieni do fioletu. Porasta głównie tereny Azji i krajów znad Morza Śródziemnego, ale można ją spotkać również w Polsce. Potrzebuje średnio nasłonecznionego stanowiska i gleby bogatej w składniki mineralne, ale z powodzeniem można obsadzić nią skalniaki. Roślina ta nie lubuje się w dużej wilgoci, podlewanie jej można ograniczyć do pojemności konewki raz na półtora tygodnia.
- Szałwia biała znana jest przede wszystkim ze swoich właściwości aromatycznych i uspokajających – często stosuje się ją w aromaterapii i wykorzystuje jako kadzidło. Jej nazwa wzięła się od śnieżnobiałych kwiatów. Jeśli zamierzasz uprawiać ją w swoim ogródku, koniecznie zaopatrz się w rękawice ogrodowe – inaczej twoje dłonie będą intensywnie pachnieć przez długi czas. Poza szałwią o działaniu leczniczym istnieją również odmiany ogrodowe.
- Odmiana błyszcząca, często nazywana ogrodową, przywędrowała do polskich ogrodów z Brazylii. W naturze wyrasta nawet do 150 cm i charakteryzuje się sztywnymi gałęziami porastającymi małymi liśćmi o ząbkowanych brzegach i czerwonych kwiatach.
- Szałwia muszkatołowa to roślina dwuletnia, która występuje na terenie Europy, Azji i Afryki. Charakteryzuje się wydłużonymi liśćmi pokrytymi włoskami i kwiatami w kolorze bieli, żółci i fioletu. Jej nazwa wzięła się od intensywnego aromatu przypominającego gałkę muszkatołową. Jeśli zasadzisz ją w swoim ogrodzie, możesz używać jej do tworzenia własnych kosmetyków oraz przyprawić nią przygotowywane przez ciebie dania. Pięknie wyrasta ona w doniczkach czy wazonach zasypanych ziemią.
Szałwia – właściwości lecznicze
Szałwia to wyjątkowe ziele znane z właściwości leczniczych, cenione już od czasów starożytnych. W liściach tej rośliny znajdują się olejki eteryczne, kwasy tłuszczowe, polifenole, saponiny, alkoloidy i woski.
- Olejki z szałwii (kamfora, borneol, cineol, tujon, pinen) posiada właściwości przeciwzapalne i często wykorzystywany jest przez przemysł kosmetyczny.
- Kwas kawowy i rozmarynowy zawarty w szałwii lekarskiej ma właściwości antyseptyczne – ochoczo wykorzystuje się w walce z potliwością i bakteriami.
Biała szałwia znana jest z właściwości uspokajających, dlatego często używana jest do inhalacji i aromaterapii. Wyciągi z tego ziela stosowane są w walce z cukrzycą, zaburzeniami pamięci, chorobami wątroby, zapaleniach gardła i jamy ustnej, a także w trakcie leczenia grzybicy. Szałwię można stosować zewnętrznie i wewnętrznie w postaci naparów do picia – taki napój ma właściwości przeciwzapalne, dlatego stosuje się go w chorobach układu krążenia i pokarmowego.
Szałwia – zastosowanie
Szerokie zastosowanie szałwii jest powiązane z jej budową i ogromem składników bioaktywnych znajdujących się w jej liściach. Z dobrodziejstwa szałwii korzysta kosmetologia, medycyna oraz gastronomia. Szałwię do picia stosuje się w trakcie gorączki, gdyż zmniejsza potliwość i pozwala obniżyć temperaturę ciała, a także przy chorobach wątroby oraz układu pokarmowego.
- Szałwię w formie naparu do płukania używa się przy zapaleniach jamy ustnej, gardła oraz anginie. Działa zbawiennie na ból gardła i zapalenie migdałków.
- Herbata z szałwii przygotowana ze świeżych bądź suszonych liści w zaparzaczu do herbaty, stosowana jest jako płukanka do włosów, dzięki której wzmacnia się cebulki i likwiduje łupież. Taka mikstura dodaje im również objętości, a włosy stają się błyszczące. Wystarczy, że ususzysz ją i zmielisz w młynku lub moździerzu, a potem zalejesz gorącą wodą i odstawisz na jakiś czas, by wystygła. Takim naparem płucz włosy nad wanną lub zlewem – intensywny napar może nieco brudzić.
- Szałwię w wersji ususzonej wykorzystuje się również do okadzania pomieszczeń.
Nie należy jednak zapominać o tym, że wysuszone liście trzeba szybko zużyć lub przechowywać w szczelnym pojemniku, tak aby nie zwietrzała.
Nie należy zapomnieć również o tym, że szałwię stosuje się również w kuchni! To ziele nadaje się do przyprawiania tłustych mięs oraz ryb, a także do grzybów i aromatycznych sosów na bazie wina i śmietany.
Szałwia – na co pomaga?
Jeśli zastanawiasz się, na co pomaga szałwia, to jesteś w dobrym miejscu! Z chęcią zdradzimy Ci, jak poprawić swoje zdrowie i wygląd z jej pomocą. Na co działa szałwia?
- Szałwia działa na gardło, na zatoki, na kaszel, na dziąsła, na żołądek, a nawet na włosy!
- Wykorzystuje się ją w roli płukanki na wszystkie choroby układu oddechowego i jamy ustnej – szałwia to genialny środek na afty i brodawki.
- Pomaga również uśmierzyć ból dziąseł i zębów.
- Dzięki niej utrzymasz zdrowy żołądek, wątrobę, a także wspomożesz swój układ nerwowy.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że z zielem tym nie należy przesadzać, szczególnie niewskazane jest jej stosowanie w ciąży.
Szałwia w ciąży
Herbata z szałwii w ciąży to nie najlepszy wybór, zdecydowanie lepiej jest zaparzyć sobie miętę lub melisę. Szałwia stosowana w ciąży i podczas laktacji wpływa negatywnie na rozwój płodu, a także dziecka. Roślina ta ma w sobie olejki kamforowe i tujonowe, które w nadmiarze mogą upośledzić układ nerwowy dziecka. Stosowanie szałwii w ciąży należy skonsultować z lekarzem.
Szałwia – przeciwwskazania
Chociaż szałwia wydaje się lekiem na całe zło, to jednak istnieje kilka przeciwwskazań do jej stosowania.
- Szałwia w połączeniu z niektórymi lekami antydepresyjnym może niekorzystnie działać na układ nerwowy i objawić się skutkami ubocznymi w postaci wymiotów i drgawek.
- Szałwia ma również niepożądane działanie na organizm w trakcie laktacji.
- Jeśli przyjmujesz leki przeciwzakrzepowe i chcesz stosować szałwię w diecie, koniecznie skontaktuj się z lekarzem, ponieważ jej długotrwałe stosowanie może osłabić działanie leków.
Czytaj także:
7 najpopularniejszych ziół z ogrodu – co warto mieć w kuchni?
Oregano – właściwości, zastosowanie, smakowe połączenia
Bazylia – właściwości, odmiany i zastosowanie w kuchni
Zioła w kuchni – jak je hodować i do czego wykorzystywać?
Mięta – właściwości, rodzaje, przeciwwskazania
Szałwia – na co ją stosować? Właściwości lecznicze i zastosowanie w kuchni
Moździerz kuchenny — jak używać?
Moździerz kuchenny — 10 faktów, które przekonają Cię do jego zakupu!
Warto przeczytać

Sałatka z selera naciowego
Sałatka z selera naciowego to doskonała propozycja na lekki, a jednocześnie sycący posiłek, który może urozmaicić zarówno codzienny jadłospis, jak i menu podczas przyjęć. Chrupiący seler naciowy w połączeniu z innymi składnikami tworzy harmonijną kompozycję smaków, która zadowoli nawet najbardziej wymagające podniebienia. W poniższym artykule przedstawiamy sprawdzone przepisy na sałatkę z selerem naciowym w różnych wariantach.
czytaj więcej
Sałatka na imprezę
Sałatki to doskonałe rozwiązanie na każdą imprezę - są proste w przygotowaniu, można je zrobić wcześniej, a goście zawsze chętnie po nie sięgają. Niezależnie od tego, czy planujesz kameralną kolację, czy duże przyjęcie, dobra sałatka zawsze się sprawdzi jako dodatek do dań głównych lub samodzielna przekąska. W artykule znajdziesz sprawdzony przepis na pyszną sałatkę makaronową, która zachwyci wszystkich gości.
czytaj więcej
Sałatka z zielonych pomidorów
Sałatka z zielonych pomidorów to doskonała propozycja na wykorzystanie niedojrzałych owoców, które często pozostają w ogrodzie pod koniec sezonu. Ten orzeźwiający przysmak może być podawany zarówno jako dodatek do obiadów, jak i samodzielna przekąska. Poznaj prosty sposób na przygotowanie kolorowej sałatki, która zaskoczy Cię swoim niepowtarzalnym smakiem.
czytaj więcej
Sałatka szwedzka
Sałatka szwedzka to klasyczne danie, które zachwyca swoim słodko-kwaśnym smakiem i chrupiącą konsystencją. Poznaj oryginalny przepis na sałatkę szwedzką, która będzie idealnym dodatkiem do obiadu lub przekąską sama w sobie.
czytaj więcej
Sałatka z pora
Sałatka z pora to klasyczne danie, które zawdzięcza swoją popularność prostocie przygotowania i wyjątkowym walorom smakowym. Połączenie lekko ostrego pora z dodatkami tworzy zbalansowany smak, który sprawdza się zarówno na co dzień, jak i podczas specjalnych okazji. W poniższym artykule znajdziesz sprawdzony przepis na tradycyjną sałatkę z pora oraz różne warianty tego przysmaku.
czytaj więcej
Sałatka z ogórków
Sałatka z ogórków to doskonały sposób na wykorzystanie letniego urodzaju tych zielonych warzyw. Jest nie tylko prosta w przygotowaniu, ale także niezwykle wszechstronna – można ją podawać zarówno na świeżo jako dodatek do obiadu, jak i przygotować na zimę w formie przetworów. Poniższy przepis pozwoli ci stworzyć pyszną, chrupiącą sałatkę, która zachwyci wszystkich domowników.
czytaj więcej
Sałatka z surimi
Szukasz pomysłu na szybkie i smaczne danie, które zachwyci wszystkich domowników? Sałatka z surimi to doskonałe rozwiązanie, które łączy w sobie lekkość, prostotę wykonania i niezrównany smak. W tym artykule przedstawiamy sprawdzony przepis na sałatkę z paluszków krabowych, która z pewnością stanie się jednym z Twoich ulubionych dań.
czytaj więcej
Sałatka z halloumi
Marzysz o posiłku, który zachwyci podniebienie, a jednocześnie będzie prosty w przygotowaniu? Sałatka z serem halloumi może być odpowiedzią na Twoje kulinarne poszukiwania. Z nami dowiesz się, jak przygotować to wyjątkowe danie krok po kroku.
czytaj więcej
Sałatka z kalafiorem
Sałatka z kalafiorem to doskonała propozycja na lekki posiłek, który możesz przygotować zarówno na codzienny obiad, jak i na spotkanie z przyjaciółmi. To danie, które zachwyca prostotą przygotowania, a jednocześnie bogactwem smaku i wartości odżywczych. W tym artykule poznasz różne warianty sałatki z kalafiorem oraz najlepsze sposoby jej przygotowania.
czytaj więcej