Szałwia – na co ją stosować? Właściwości lecznicze i zastosowanie w kuchni

Szałwia i jej odmiany
Szałwia to ziele, które ma ponad 900 różnych odmian. Najbardziej znana i najczęściej stosowana odmiana tego ziela to szałwia lekarska. Roślina ta wywodzi się z rodziny jasnowatych (podobnie jak rozmaryn) i została odkryta na terenach śródziemnomorskich. Obecnie szałwię lekarską można spotkać na całym świecie – zarówno w Europie, jak i w Ameryce Północnej i Bliskim Wschodzie.
Ta odmiana szałwii stosowana jest od czasów starożytnych w celach leczniczych. Z jej pomocą leczy się reumatyzm, stany zapalne, dnę moczanową i wiele innych chorób. Wykazuje również właściwości hipoglikemiczne, przeciwutleniające i przeciwzapalne. Szałwia lekarska ma również swoje odmiany, do których należą szałwia omszona i szałwia biała.
- Szałwia omszona to roślina o intensywnie zielonych liściach i sporym kwiatostanie w kolorach od czerwieni do fioletu. Porasta głównie tereny Azji i krajów znad Morza Śródziemnego, ale można ją spotkać również w Polsce. Potrzebuje średnio nasłonecznionego stanowiska i gleby bogatej w składniki mineralne, ale z powodzeniem można obsadzić nią skalniaki. Roślina ta nie lubuje się w dużej wilgoci, podlewanie jej można ograniczyć do pojemności konewki raz na półtora tygodnia.
- Szałwia biała znana jest przede wszystkim ze swoich właściwości aromatycznych i uspokajających – często stosuje się ją w aromaterapii i wykorzystuje jako kadzidło. Jej nazwa wzięła się od śnieżnobiałych kwiatów. Jeśli zamierzasz uprawiać ją w swoim ogródku, koniecznie zaopatrz się w rękawice ogrodowe – inaczej twoje dłonie będą intensywnie pachnieć przez długi czas. Poza szałwią o działaniu leczniczym istnieją również odmiany ogrodowe.
- Odmiana błyszcząca, często nazywana ogrodową, przywędrowała do polskich ogrodów z Brazylii. W naturze wyrasta nawet do 150 cm i charakteryzuje się sztywnymi gałęziami porastającymi małymi liśćmi o ząbkowanych brzegach i czerwonych kwiatach.
- Szałwia muszkatołowa to roślina dwuletnia, która występuje na terenie Europy, Azji i Afryki. Charakteryzuje się wydłużonymi liśćmi pokrytymi włoskami i kwiatami w kolorze bieli, żółci i fioletu. Jej nazwa wzięła się od intensywnego aromatu przypominającego gałkę muszkatołową. Jeśli zasadzisz ją w swoim ogrodzie, możesz używać jej do tworzenia własnych kosmetyków oraz przyprawić nią przygotowywane przez ciebie dania. Pięknie wyrasta ona w doniczkach czy wazonach zasypanych ziemią.
Szałwia – właściwości lecznicze
Szałwia to wyjątkowe ziele znane z właściwości leczniczych, cenione już od czasów starożytnych. W liściach tej rośliny znajdują się olejki eteryczne, kwasy tłuszczowe, polifenole, saponiny, alkoloidy i woski.
- Olejki z szałwii (kamfora, borneol, cineol, tujon, pinen) posiada właściwości przeciwzapalne i często wykorzystywany jest przez przemysł kosmetyczny.
- Kwas kawowy i rozmarynowy zawarty w szałwii lekarskiej ma właściwości antyseptyczne – ochoczo wykorzystuje się w walce z potliwością i bakteriami.
Biała szałwia znana jest z właściwości uspokajających, dlatego często używana jest do inhalacji i aromaterapii. Wyciągi z tego ziela stosowane są w walce z cukrzycą, zaburzeniami pamięci, chorobami wątroby, zapaleniach gardła i jamy ustnej, a także w trakcie leczenia grzybicy. Szałwię można stosować zewnętrznie i wewnętrznie w postaci naparów do picia – taki napój ma właściwości przeciwzapalne, dlatego stosuje się go w chorobach układu krążenia i pokarmowego.
Szałwia – zastosowanie
Szerokie zastosowanie szałwii jest powiązane z jej budową i ogromem składników bioaktywnych znajdujących się w jej liściach. Z dobrodziejstwa szałwii korzysta kosmetologia, medycyna oraz gastronomia. Szałwię do picia stosuje się w trakcie gorączki, gdyż zmniejsza potliwość i pozwala obniżyć temperaturę ciała, a także przy chorobach wątroby oraz układu pokarmowego.
- Szałwię w formie naparu do płukania używa się przy zapaleniach jamy ustnej, gardła oraz anginie. Działa zbawiennie na ból gardła i zapalenie migdałków.
- Herbata z szałwii przygotowana ze świeżych bądź suszonych liści w zaparzaczu do herbaty, stosowana jest jako płukanka do włosów, dzięki której wzmacnia się cebulki i likwiduje łupież. Taka mikstura dodaje im również objętości, a włosy stają się błyszczące. Wystarczy, że ususzysz ją i zmielisz w młynku lub moździerzu, a potem zalejesz gorącą wodą i odstawisz na jakiś czas, by wystygła. Takim naparem płucz włosy nad wanną lub zlewem – intensywny napar może nieco brudzić.
- Szałwię w wersji ususzonej wykorzystuje się również do okadzania pomieszczeń.
Nie należy jednak zapominać o tym, że wysuszone liście trzeba szybko zużyć lub przechowywać w szczelnym pojemniku, tak aby nie zwietrzała.
Nie należy zapomnieć również o tym, że szałwię stosuje się również w kuchni! To ziele nadaje się do przyprawiania tłustych mięs oraz ryb, a także do grzybów i aromatycznych sosów na bazie wina i śmietany.
Szałwia – na co pomaga?
Jeśli zastanawiasz się, na co pomaga szałwia, to jesteś w dobrym miejscu! Z chęcią zdradzimy Ci, jak poprawić swoje zdrowie i wygląd z jej pomocą. Na co działa szałwia?
- Szałwia działa na gardło, na zatoki, na kaszel, na dziąsła, na żołądek, a nawet na włosy!
- Wykorzystuje się ją w roli płukanki na wszystkie choroby układu oddechowego i jamy ustnej – szałwia to genialny środek na afty i brodawki.
- Pomaga również uśmierzyć ból dziąseł i zębów.
- Dzięki niej utrzymasz zdrowy żołądek, wątrobę, a także wspomożesz swój układ nerwowy.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że z zielem tym nie należy przesadzać, szczególnie niewskazane jest jej stosowanie w ciąży.
Szałwia w ciąży
Herbata z szałwii w ciąży to nie najlepszy wybór, zdecydowanie lepiej jest zaparzyć sobie miętę lub melisę. Szałwia stosowana w ciąży i podczas laktacji wpływa negatywnie na rozwój płodu, a także dziecka. Roślina ta ma w sobie olejki kamforowe i tujonowe, które w nadmiarze mogą upośledzić układ nerwowy dziecka. Stosowanie szałwii w ciąży należy skonsultować z lekarzem.
Szałwia – przeciwwskazania
Chociaż szałwia wydaje się lekiem na całe zło, to jednak istnieje kilka przeciwwskazań do jej stosowania.
- Szałwia w połączeniu z niektórymi lekami antydepresyjnym może niekorzystnie działać na układ nerwowy i objawić się skutkami ubocznymi w postaci wymiotów i drgawek.
- Szałwia ma również niepożądane działanie na organizm w trakcie laktacji.
- Jeśli przyjmujesz leki przeciwzakrzepowe i chcesz stosować szałwię w diecie, koniecznie skontaktuj się z lekarzem, ponieważ jej długotrwałe stosowanie może osłabić działanie leków.
Czytaj także:
7 najpopularniejszych ziół z ogrodu – co warto mieć w kuchni?
Oregano – właściwości, zastosowanie, smakowe połączenia
Bazylia – właściwości, odmiany i zastosowanie w kuchni
Zioła w kuchni – jak je hodować i do czego wykorzystywać?
Mięta – właściwości, rodzaje, przeciwwskazania
Szałwia – na co ją stosować? Właściwości lecznicze i zastosowanie w kuchni
Moździerz kuchenny — jak używać?
Moździerz kuchenny — 10 faktów, które przekonają Cię do jego zakupu!
Warto przeczytać

Sałatka z kurczakiem - najlepszy przepis!
Szukasz pomysłu na lekki, a jednocześnie sycący posiłek, który dostarczy energii na cały dzień? Sałatka z kurczakiem to idealne rozwiązanie! Jest nie tylko pyszna i kolorowa, ale również pełna wartości odżywczych. To doskonała propozycja na drugie śniadanie, lunch do pracy czy lekką kolację. W tym artykule podzielimy się przepisem na najlepszą sałatkę z kurczakiem, która z pewnością podbije serca wszystkich domowników. Poznaj sekret idealnego połączenia chrupiących warzyw, soczystego kurczaka i aromatycznego dressingu!
czytaj więcej
Sałatka grecka - najlepszy przepis!
Marzysz o wakacjach nad Morzem Śródziemnym? Chcesz poczuć smak Grecji bez wychodzenia z domu? Sałatka grecka to doskonały sposób, by choć na chwilę przenieść się na słoneczne wyspy Hellady! To proste, ale też niezwykle smaczne danie cieszy się popularnością na całym świecie nie bez powodu - łączy w sobie świeżość warzyw, słoność sera feta i czarnych oliwek oraz aromatyczność ziół i oliwy z oliwek. W tym artykule podzielimy się sprawdzonym przepisem na autentyczną sałatkę grecką, która podbije serca i podniebienia Twoich bliskich. Poznasz także różne warianty tego klasycznego dania i odkryjesz, dlaczego warto włączyć je do swojego kulinarnego repertuaru. Gotowy na małą podróż do Grecji? Zaczynajmy!
czytaj więcej
Sałatka z makaronem ryżowym - najlepszy przepis!
Szukasz pomysłu na proste, ale efektowne danie, które możesz przygotować na kolację, lunch do pracy czy jako dodatek na grilla? Sałatka z makaronem ryżowym będzie strzałem w dziesiątkę! Jest nie tylko pyszna i sycąca, ale także niezwykle wszechstronna. W tym artykule przedstawiamy sprawdzony przepis na sałatkę z makaronem ryżowym, która zachwyci każdego. Dowiedz się, jak ją przygotować krok po kroku, jakie korzyści płyną z jej spożywania oraz jak można wzbogacić podstawowy przepis o dodatkowe składniki. Przygotuj się na kulinarną przygodę, która odmieni Twoje spojrzenie na sałatki!
czytaj więcej
Sałatka z brokułem - jak zrobić najlepszą?
Szukasz pomysłu na pyszne, zdrowe i sycące danie, które możesz zabrać ze sobą do pracy lub podać jako dodatek lub przekąskę podczas spotkania z przyjaciółmi? Sałatka z brokułem będzie idealnym wyborem! W tym artykule pokażemy, jak przygotować najlepszą sałatkę z brokułem, która zachwyci wszystkich swoim smakiem. Poznasz klasyczny przepis, dowiedziesz się o zdrowotnych korzyściach płynących z jej spożywania oraz odkryjesz ciekawe modyfikacje, które pozwolą Ci eksperymentować w kuchni. Gotowy na kulinarną przygodę? Zaczynajmy!
czytaj więcej
Sałatka z selera naciowego
Sałatka z selera naciowego to doskonała propozycja na lekki, a jednocześnie sycący posiłek, który może urozmaicić zarówno codzienny jadłospis, jak i menu podczas przyjęć. Chrupiący seler naciowy w połączeniu z innymi składnikami tworzy harmonijną kompozycję smaków, która zadowoli nawet najbardziej wymagające podniebienia. W poniższym artykule przedstawiamy sprawdzone przepisy na sałatkę z selerem naciowym w różnych wariantach.
czytaj więcej
Sałatka na imprezę
Sałatki to doskonałe rozwiązanie na każdą imprezę - są proste w przygotowaniu, można je zrobić wcześniej, a goście zawsze chętnie po nie sięgają. Niezależnie od tego, czy planujesz kameralną kolację, czy duże przyjęcie, dobra sałatka zawsze się sprawdzi jako dodatek do dań głównych lub samodzielna przekąska. W artykule znajdziesz sprawdzony przepis na pyszną sałatkę makaronową, która zachwyci wszystkich gości.
czytaj więcej
Sałatka z zielonych pomidorów
Sałatka z zielonych pomidorów to doskonała propozycja na wykorzystanie niedojrzałych owoców, które często pozostają w ogrodzie pod koniec sezonu. Ten orzeźwiający przysmak może być podawany zarówno jako dodatek do obiadów, jak i samodzielna przekąska. Poznaj prosty sposób na przygotowanie kolorowej sałatki, która zaskoczy Cię swoim niepowtarzalnym smakiem.
czytaj więcej
Sałatka szwedzka
Sałatka szwedzka to klasyczne danie, które zachwyca swoim słodko-kwaśnym smakiem i chrupiącą konsystencją. Poznaj oryginalny przepis na sałatkę szwedzką, która będzie idealnym dodatkiem do obiadu lub przekąską sama w sobie.
czytaj więcej
Sałatka z pora
Sałatka z pora to klasyczne danie, które zawdzięcza swoją popularność prostocie przygotowania i wyjątkowym walorom smakowym. Połączenie lekko ostrego pora z dodatkami tworzy zbalansowany smak, który sprawdza się zarówno na co dzień, jak i podczas specjalnych okazji. W poniższym artykule znajdziesz sprawdzony przepis na tradycyjną sałatkę z pora oraz różne warianty tego przysmaku.
czytaj więcej