Rozmaryn — jak stosować w kuchni? Właściwości i skutki uboczne

Porady 8.06.2022

Rozmaryn i jego właściwości

Rozmaryn zaliczany jest do wiecznie zielonych ziół porastających tereny śródziemnomorskie. Atrakcyjny wygląd  — długie łodygi z wąskimi, zielonymi liśćmi i charakterystyczny, balsamiczny zapach, a także łatwość uprawy, sprawiają, że roślina ta często sadzona jest w domowych warunkach i wykorzystywana w kuchni. 

Rozmaryn ma również inne właściwości zastosowanie – od wieków używany jest w medycynie. Właściwości lecznicze rozmarynu związane są z jego budową – w jego liściach zawarte są olejki eteryczne (kawowy, chlorogenowy, kamfora, cyneol, karnozol, eukaliptol i inne), które wykorzystywane są ziołolecznictwie jako lekarstwo na astmę, nadciśnienie czy kolkę nerkową.

Rozmaryn lekarski znany jest ze szczególnych właściwości rozkurczowych, przeciwzapalnych i przeciwutleniających – często stosuje się go jako środek na bóle żołądka i jelit. Niewiele osób wie, że w rozmarynie kryje się również istna bomba witamin i minerałów. Znajdziemy w nim witaminę A, C, B6, kwas foliowy, niacynę, żelazo, wapń potas, cynk, magnez, sód oraz fosfor, a także kwas rozmarynowy, który jest silnym przeciwutleniaczem i wspomaga walkę z chorobami nowotworowymi. 

Jeśli chcesz zwiększyć odporność swojego organizmu, zasadź ziele rozmarynu w swoim ogrodzie. Wystarczy, że zapewnisz mu nieco słońca, przepuszczalną glebę i podlejesz go dwa razy na tydzień. Z racji dość twardych, zdrewniałych łodyg, polecamy używanie rękawic ogrodowych i ostrych nożyc do pracy przy rozmarynie. Jeśli szukasz akcesoriów ogrodniczych dobrej jakości, takich jak konewki, doniczki czy wazony, sprawdź koniecznie naszą ofertę.

Skoro wiesz już, jakie zastosowanie ma rozmaryn w medycynie i jak go uprawiać, warto, żebyś dowiedział się, w jaki sposób ziele to można wykorzystać w kuchni. Tego dowiesz się z kolejnego akapitu.

Rozmaryn – zastosowanie w kuchni

Rozmaryn ma spore zastosowanie w kuchni – używa się go do przygotowywania mięs, ryb, sosów, wywarów, jako przyprawę do warzyw (rozmaryn użyty do pieczonych ziemniaków to istna poezja). Zastosowanie rozmarynu nie ogranicza się tylko do korzystania z niego w kuchni, ale stosuje się go również w barmaństwie

Barmani używają go do aromatyzowania koktajli, a także infuzowania alkoholu. Wiele marek alkoholowych dodaje rozmaryn do produkcji ginu. Rozmaryn można również wykorzystać do przygotowania herbatki ziołowej lub wrzucić go do zimowej, rozgrzewającej herbaty. Napar z rozmarynu koi nerwy, wzmacnia naczynia krwionośne i oczyszcza organizm z toksyn. Do jego przygotowania wystarczy ci gorąca woda, kubek i zaparzacz do herbaty.

Do jakich potraw używać świeże lub suszone ziele rozmarynu? 

  • Rozmaryn jako przyprawa świetnie sprawdzi się użyta do rosołu, bigosu, sosu pomidorowego
  • Równie dobrze komponuje się z żółtym serem, duszonymi mięsami, rybami, a także grzybami

Jeśli zamierzasz uprawiać własny rozmaryn i chcesz go ususzyć, przechowuj go w szczelnych opakowaniach do produktów sypkich – dzięki temu nie straci swoich właściwości oraz smaku. Taki rozmaryn możesz używać przez długi czas, a liście zmielone w moździerzu lub młynku dodawać do potraw przez cały rok!

Rozmaryn – na co pomaga?

Na co pomaga rozmaryn? Jeśli zadajesz sobie to pytanie, to dobrze trafiłeś! Przygotowaliśmy dla Ciebie listę dolegliwości, które skutecznie wyleczysz z jego pomocą. 

  • Rozmaryn jest doskonałym środkiem na kaszel – inhalacje z ziela rozmarynu pozwolą ci skutecznie pozbyć się kaszlu, chrypki i obolałego gardła.
  • Prozdrowotne właściwości rozmarynu mają również zbawienny wpływ na pamięć oraz koncentrację, gdyż olejek rozmarynowy stymuluje pracę mózgu. Często wykorzystuje się go w profilaktyce chorób układu nerwowego takich jak Alzheimer czy demencja. Osobom zmagającym się z tymi przypadłościami zaleca się aromaterapię z użyciem tego ziela.
  • Rozmaryn działa zbawiennie nie tylko na układ nerwowy, ale również na włosy i na twarz. Zastosowanie naparu z rozmarynu na włosy i skórę wzmacnia je od środka – zredukuje cellulit oraz łupież.
  • Kąpiele z rozmarynu pomagają również na stawy. Ziele to ma właściwości rozgrzewające i redukujące stany zapalne stawów. 
  • Roślina ta z powodzeniem stosowana jest również w celu zrzucenia nadprogramowych kilogramów. Suplementacja rozmarynu na odchudzanie pozwoli Ci rozgrzać układ pokarmowy i przyspieszyć spalanie kalorii.
  • Ziele to działa zbawiennie na cały układ pokarmowy, redukując wzdęcia i zapalenia. 

Trzeba jednak pamiętać, że tak jak wszystko, spożywanie rozmarynu w zbyt dużych ilościach może szkodzić – nie poleca się stosowania go kobietom w ciąży i osobom cierpiącym na zapalenie dróg żółciowych.

Rozmaryn – czy można stosować go w ciąży?

Rozmaryn w ciąży powinien być stosowany ostrożnie, w kontakcie z lekarzem, ponieważ może doprowadzić do poronienia. Ziele to ma silne działanie rozkurczowe, które stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia płodu. Jeśli jesteś w ciąży, zrezygnuj z kosmetyków zawierających rozmaryn i staraj się unikać tego ziela w potrawach. Postaraj się znaleźć dla niego zastępstwo w innych ziołach i przyprawach, np. mięcie, rumianku czy melisie.

Rozmaryn – skutki uboczne

Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania rozmarynu? Skutki uboczne użycia rozmarynu spowodowane jego nadmiernym spożyciem lub długotrwałym kontaktem ze skórą to przede wszystkim zapalenie skóry, astma, a także biegunki oraz wymioty. 

Jeśli jesteś osobą chorująca na kamicę żółciową, alergikiem lub kobietą w ciąży, stosuj rozmaryn rozważnie i postaraj się unikać używania kosmetyków oraz leków z wyciągiem z tego ziela. Pamiętaj jednak żeby nie popadać, zjedzenie sosu z dodatkiem rozmarynu nie powinno Ci zaszkodzić, no, chyba, że jesteś alergikiem.

Czytaj także:

Szałwia — na co ją stosować? Właściwości lecznicze i zastosowanie w kuchni

7 najpopularniejszych ziół z ogrodu — co warto mieć w kuchni?

Oregano — właściwości, zastosowanie, smakowe połączenia

Bazylia — właściwości, odmiany i zastosowanie w kuchni

Zioła w kuchni — jak je hodować i do czego wykorzystywać?

Jak doprawić zupę? 15 trików

Moździerz kuchenny — jak używać?

Moździerz kuchenny — 10 faktów, które przekonają Cię do jego zakupu!

Jak przechowywać przyprawy? 9 zasad

Organizer do przypraw — niezbędny w każdym domu!