Kuchnia śródziemnomorska. Odkryj jej urok!

Różnorodność smaków w kuchni śródziemnomorskiej – od Półwyspu Iberyjskiego po Bliski Wschód

Kuchnia śródziemnomorska to moc smaków i aromatów płynących z naturalnych dóbr tego obszaru. To właśnie położenie geograficzne czyni ją tak wyjątkową – w słońcu i bryzie morskiej rośliny dojrzewają szybciej, a ich smak jest intensywniejszy. 

Śródziemnomorska kuchnia dzieli się na trzy główne regiony: wschodni (Turcja, Syria, Liban, Izrael, Egipt), północnoafrykański (okolice Maroka), a także południowo-europejski (Hiszpania, Francja, Włochy). Klasyfikacji tej nie daje się podporządkować kuchnia grecka, która czerpie zarówno z tradycji południowo-europejskiej, jak i wschodniej. 

Kuchnia wschodu jest mocno zdominowana przez nakazy religijne islamu i judaizmu, dlatego nie znajdziesz w niej wielu składników obecnych w innych kuchniach z tego rejonu. Na terenie państw, w których dominująca religią jest islam, nie znajdziesz w kuchni regionalnej alkoholu i wieprzowiny, z kolei w krajach, gdzie dominują wyznawcy judaizmu, próżno szukać wieprzowiny, mięsa królika i innych niekoszernych produktów.

Dania serwowane w kuchni północnoafrykańskiej cechuje duża intensywność smaków i przypraw, zwłaszcza tych pikantnych. Natomiast obszar południowo-europejski jest mocno skupiony na świeżych warzywach, ziołach i owocach morza, do których chętnie popija regionalne wino. 

Wszystkie te kuchnie mają jeden najważniejszy punkt wspólny, stanowiący podwaliny tej kultury kulinarnej, czyli oliwę z oliwek. Bogato porastające drzewami oliwnymi skaliste zbocza sprzyjają produkcji oliwy, a każdy z krajów basenu Morza Śródziemnego sugeruje, że to właśnie z jego terytorium pochodzi ta najlepsza i najbardziej szlachetna. Oliwa w tej kuchni używana jest nie tylko do smażenia, ale również do sałatek lub pieczywa. Bogata w kwasy omega 3 oliwa uważana jest za jeden z najzdrowszych rodzajów tłuszczów, jakie można dostarczyć organizmowi. Z tego powodu dieta śródziemnomorska również uważana jest za jedną z najkorzystniejszych dla organizmu.

Składniki charakterystyczne dla kuchni śródziemnomorskiej – oliwa i...

Jakie składniki są charakterystyczne dla kuchni śródziemnomorskiej? Dieta śródziemnomorska jest bogata w świeże, regionalne i przede wszystkim naturalne składniki. W kuchni z rejonu Morza Śródziemnego dominują świeże owoce morza, ryby, warzywa i owoce. W zależności od miejsca na mapie niektóre rejony mogą poszczycić się także wytwarzaniem serów i wina. 

Składniki diety śródziemnomorskiej to przede wszystkim węglowodany (aż 60%), a zaraz za nimi są tłuszcze (30%). Tutaj dominuje oliwa z oliwek, a także olej słonecznikowy i z pestek winogron. Białka stanowią tylko 10% całej diety mieszkańców Śródziemnomorza i spożywane są głównie pod postacią ryb i owoców morza, serów kozich i owczych, jajek, a także jagnięciny, koźlęciny, cielęcin, drobiu, rzadziej wołowiny i wieprzowiny. 

Z racji mnogości krajów będących częścią basenu Morza Śródziemnego najbardziej charakterystyczne składniki różnią się w zależności od regionu. Rejon południowo-europejski znany jest ze świeżych pomidorów, karczochów, różnych sałat, a także zamiłowania do owoców morza, mięsa i serów. Na tym obszarze rośnie najlepsza bazylia, oregano i rozmaryn. 

Śródziemnomorski rejon wschodni kojarzony jest z wybornym bakłażanem, granatem, ciecierzycą i bakaliami. Tereny Izraela czy Palestyny gęsto porastają przyprawy i zioła takie jak kumin, kolendra, mięta, tymianek, oregano i sumak. W regionie północnoafrykańskim podstawowymi składnikami są kasza kuskus i soczewica, a także olbrzymia ilość przypraw (głównie harissa, a także szafran, kolendra, mięta, kumin, imbir, anyż oraz cynamon) i suszonych owoców (moreli oraz rodzynek).

Tradycje kulinarne regionu Morza Śródziemnego – co przetrwało z antyku?

Region śródziemnomorski znany jest na całym świecie z najpiękniejszych widoków i niezwykłej, różnorodnej kuchni. Tradycje kulinarne mieszkańców tych terenów sięgają jeszcze czasów antycznych i są mocno związane z lokalnymi społecznościami. Ludy zamieszkujące region Morza Śródziemnego od zarania dziejów spotykały się przy wspólnym stole, by świętować w towarzystwie najlepszego jedzenia. Tę piękną tradycję wspólnego celebrowania jedzenia przekazywano sobie z pokolenia na pokolenie aż do dziś.

Region Morza Śródziemnego ma wspólną historię oraz składniki, a tradycje kulinarne przenikają się pomiędzy poszczególnymi krajami okalającymi morze. Co łączy ze sobą kulinarnie wszystkie państwa z basenu Morza Śródziemnego? 

Przede wszystkim zamiłowanie do świeżych, sezonowych i lokalnych produktów. Włosi, Marokańczycy czy Palestyńczycy – wszyscy gotują z tego, co daje im ich własna ziemia. Mieszkańcy tych regionów są niesamowicie dumni ze swojej kuchni, dlatego gotują głównie rodzime dania, u których podstawy leżą warzywa, owoce, ryby, owoce morza, oliwa z oliwek i zioła. Najlepiej, żeby każdy produkt pochodził bezpośrednio z własnego ogródka lub upraw sąsiada.

Wspólną tradycją jest także wszechobecna oliwa z oliwek, której używa się do smażenia, marynowania, przyrządzania sosów i sałatek. Mieszkańcy rejonów śródziemnomorskich chętnie zjadają ją ze świeżym pieczywem, a nawet lodami! Różnorodność roślin oraz szybki okres dojrzewania warzyw i owoców na tych terenach sprawiła, że podstawą kuchni stały się sałatki składające się z regionalnych produktów. Najbardziej znaną jest oczywiście sałatka grecka z pomidorów, papryki, oliwek i sera feta, a także włoska sałatka caprese ze świeżej mozzarelli i soczystych pomidorów.

Ze względu na morski klimat wspólnym mianownikiem dla kuchni śródziemnomorskiej są potrawy rybne, a także dania składające się z owoców morza takie jak tajine czy paella. Niewątpliwą częścią tradycji kuchni śródziemnomorskiej, z którą kojarzy ją cały świat, jest przyrządzanie pizzy i makaronów. Włoskie specjały na bazie pomidorów, mąki durum, sera i innych regionalnych składników pokochały miliony ludzi na świecie.

Nie samymi Włochami kuchnia śródziemnomorska stoi! Bardzo ważną jej częścią jest kuchnia pochodząca z Bliskiego Wschodu. Tradycyjnie przygotowane potrawy z tego regionu to przede wszystkim hummus, falafel, kebab, tabbouleh i baba ghanoush. Przepisy na te dania przekazywane są z pokolenia na pokolenie, dlatego w każdym rejonie smakują one inaczej. 

Kuchnia śródziemnomorska to także bogactwo deserów i słodyczy, które przyrządza się starannie, według starych receptur. W tym regionie zjesz słodką, turecką baklavę, tureckie rurki rahat loukum, nadziewane włoskie cannoli, a także znakomitą chałwę czy portugalskie pastéis de nata.

Cechy charakterystyczne kuchni śródziemnomorskiej – przede wszystkim wysoka jakość składników!

Czym charakteryzuje się kuchnia śródziemnomorska? Ten rodzaj kuchni to pochwała dla okolicznej przyrody i tradycji. Każde z regionalnych dań z tego rejonu opowiada historię danego kraju, niezależnie od tego, czy jest to minimalistyczna sałatka, czy wysublimowane danie z cielęciny. Kuchnia śródziemnomorska znana jest z szacunku i miłości do składników wysokiej jakości. 

Kuchnia włoska, grecka, hiszpańska, francuska czy portugalska – charakterystyka tych tradycji kulinarnych jest niezwykle ciekawa. W tych krajach stawia się na świeżość, dużą ilość warzyw oraz olbrzymią ilość czosnku, cebuli oraz świeżych ziół. W tej części Śródziemnomorza rzadko można spotkać zupy (z wyjątkiem kuchni francuskiej). Mieszkańcy południowo-europejskiej części Morza Śródziemnego kochają świeże ryby takie jak dorada, sardynki, tuńczyk i owoce morza, które wykorzystuje się dosłownie do wszystkiego – przystawek, dań głównych, a także sosów i sałatek. 

Część afrykańska Śródziemnomorza uwielbia wszystko, co ostre, korzenne i słodkie. W tych rejonach olbrzymią ilością przypraw zostanie potraktowana dosłownie każda potrawa – od ryb aż po desery. Z kolei na Bliskim Wschodzie króluje świeżość i duża ilość ziół. Dania bazują na świeżych składnikach i aromatycznych sosach w połączeniu ze świeżymi ziołami, a także owocami takimi jak granat lub morele. Bardzo często przyrządza się w tych okolicach dania jednogarnkowe oraz zapiekanki. W kuchennych szafkach mieszkańców Śródziemnomorza znajdziesz zestaw patelni, garnków, a także naczynie do zapiekania (zapewne nie jedno).

Inspirujące przepisy kuchni śródziemnomorskiej – wprowadź śródziemnomorskie klimaty do swojej kuchni

Kuchnia śródziemnomorska – jakie inspirujące przepisy można znaleźć w regionalnych książkach kucharskich? Tych przepisów jest tak wiele, że nie sposób się zdecydować. Przygotowaliśmy dla Was dwa proste przepisy na dania, które reprezentują to, czym jest kuchnia śródziemnomorska. Do przyrządzenia pierwszego potrzebna Ci będzie patelnia, garnek, miseczka, drewniana łyżka i tarka do sera, a także następujące składniki:

• świeżo zmielony pieprz (najlepiej młotkowany),
• 200 g sera Pecorino Romano,
• 300 g makaronu spaghetti,
• szczypta soli.

Przygotowanie:

Wstaw wodę na makaron i dodaj do niej tyle soli, żeby smakowała jak morska woda. W międzyczasie zetrzyj na tarce ser na jak najdrobniejszych oczkach i wrzuć do miseczki. Rozgrzej patelnię i upraż na niej pieprz. Gdy aromat zacznie być bardzo intensywny, dodaj na patelnię wodę z garnka makaronu, mniej więcej 2 chochle. Wywar zamieszaj i pozwól mu się lekko podgotować (3-4 minuty). Do miseczki z serem dodaj 1 chochlę wody z makaronu i zmieszaj energicznie. Ugotowany makaron odcedź i wrzuć na patelnię, a następnie dodaj do niego serową pastę, cały czas mieszając. Gdy wszystkie składniki się połączą, otrzymasz jedno z najbardziej minimalistycznych dań kuchni włoskiej – spaghetti cacio e pepe.

Drugim daniem reprezentującym kuchnię Bliskiego Wschodu i Morza Śródziemnego jest baba ganoush. Do jego przygotowania będziesz potrzebował podstawowych akcesoriów kuchennych, ciepłego piekarnika i patelni grillowej, na której podsmażysz pitę.

Składniki:

• 2 bakłażany,
• 2 ząbki czosnku,
• 30 g pasty tahini,
• 30 ml soku z cytryny,
• pół łyżeczki soli,
• ¼ łyżeczki kuminu,
• szczypta pieprzu,
• pokrojona natka pietruszki,
• domowy chlebek pita,
• oliwa.

Przygotowanie:

Rozgrzej piekarnik do 200 stopni C. W międzyczasie umyj bakłażany i przekrój je wzdłuż. Bakłażany ułóż skórą do dołu na blaszce do pieczenia i piecz przez 30 minut. Po upieczeniu oddziel miąższ od skórki i rozgnieć go widelcem w miseczce. Dodaj drobno posiekany czosnek, sok z cytryny, tahini, oliwę, sól i kumin, a następnie wszystko wymieszaj. Gotowy baba ghanoush przełóż do ozdobnej miseczki i udekoruj posiekaną natką pietruszki. Na patelni podpiecz pitę i podaj ją na osobnym talerzyku. Życzymy smacznego!

To tylko dwie propozycje dań kuchni śródziemnomorskiej. Na naszym blogu znajdziesz jeszcze inne inspiracje. Na pewno coś Cię zainteresuje!

Czytaj także:

Kuchnia włoska. Z czego słynie? 

Jak zrobić rybę po grecku? 7 rad

Superzdrowe danie! Makrela z piekarnika

Smażenie ryby krok po kroku. Kompletny przewodnik

Warzywa na patelnię z makaronem – 5 przepisów na szybkie dania

Zapiekanka z warzywami na patelnię – przepis na sycące danie