Focaccia. Sprawdzony przepis na włoskie danie

Porady 12.04.2023

Sprawdzony przepis na focaccię - informacje wstępne

Focaccia to danie, które zostało stworzone jeszcze w czasach starożytnych, najprawdopodobniej przez Etrusków, chociaż dziś kojarzona jest głównie z rejonem Ligurii. Sama nazwa pochodzi z języka łacińskiego, dokładniej od słowa foacacia, które w tłumaczeniu oznacza miejsce do pieczenia. Oryginalna włoska focaccia przed wiekami przyrządzana była w paleniskach lub glinianych piecach, chociaż dziś bez problemu przygotowuje się ją w elektrycznych piekarnikach.

Nie ma jednego przyjętego przepisu na focaccię, tak samo jest zresztą z ciastem na pizzę. W każdym regionie Włoch focaccia smakuje inaczej, a przepis przepisowi nierówny. Mamy więc focaccię w wersji twardej, przypominającej biszkopt, a także focaccię puszystą i oleistą - obie zjesz w rejonie Ligurii, a dokładnej w Genui. Poza Ligurią focaccia przybiera jeszcze ciekawsze formy, a pieczywo różni się od siebie recepturą, smakiem, fakturą i sposobem przygotowania. W północno-zachodnich Włoszech jada się focaccię dolce obsypaną cukrem pudrem, a w Wenecji serwuje się słodką focaccię, przypominającą wyglądem babkę panettone na Święta Wielkanocne.

Focaccię jada się nie tylko we Włoszech. Można ją spotkać pod różnymi nazwami w innych częściach świata. W Hiszpanii puszysta focaccia nosi nazwę hogaza, a we Francji fougasse, w Argentynie natomiast nazywa się fugazza. Własną wersję tego pieczywa mają także Tyrolczycy, którzy w czasie Wielkanocy składają swoim rodzicom chrzestnym dary w postaci osterfochaz.

Niezależnie od przybranej nazwy, oryginalna focaccia powinna składać się z najlepszej jakości mąki 00, wody, soli, drożdży i dobrej oliwy. Ciasto należy delikatnie wyrobić i odstawić do wyrośnięcia, a następnie upiec. Brzmi jak bułka z masłem, ale czy na pewno? W kolejnych akapitach zdradzimy Ci przepis na bajecznie pyszną focaccię!

Jak zrobić pyszną focaccię w domu? Podpowiadamy!

Zastanawiasz się, jak zrobić włoskie pieczywo o nazwie focaccia? Wbrew pozorom nie jest to takie proste, ale radość z późniejszej konsumpcji rekompensuje wszystkie trudy i poświęcony czas. Najważniejszą zasadą podczas wypiekania focacci jest cierpliwość - ciasto musi spokojnie wyrosnąć i sfermentować dzięki solidnej dawce drożdży.

By focaccia wyszła Ci tak samo, jak w książkach zawierających oryginalny włoski przepis, potrzebne Ci będą woda, mąka, sól, drożdże, dobra oliwa i przyprawy, a także duża miska do wymieszania składników, miarka kuchenna do ich odmierzania oraz dobrej jakości blacha do pieczenia. Mając wszystkie te składniki i akcesoria, z łatwością odtworzysz przepis na puszystą focaccię, która skradnie serca wszystkich domowników.

Wybór drożdży – świeże czy suszone?

Pyszna focaccia wymaga odpowiedniego rodzaju drożdży. Możesz wybrać świeże drożdże lub suszone drożdże – każda z tych opcji ma swoje zalety. Świeże drożdże nadają ciastu bardziej wyrazisty, tradycyjny smak i zapewniają lepszą strukturę. Są preferowane przez włoskich piekarzy, którzy cenią sobie autentyczność. Pamiętaj jednak, że mają krótszą datę przydatności i wymagają aktywacji w ciepłej wodzie z odrobiną cukru przed dodaniem do mąki.

Suszone drożdże są z kolei praktyczniejsze w użyciu – mają dłuższy termin przydatności i można je przechowywać w spiżarni. W przypadku suszonych drożdży, używaj o połowę mniejszej ilości niż świeżych (np. zamiast 20g świeżych drożdży wystarczy 10g suszonych). Niezależnie od wyboru, pamiętaj, że to właśnie drożdże są odpowiedzialne za wyrośnięte ciasto, które nadaje focacci jej charakterystyczną, puszystą strukturę.

Tajniki wyrabiania idealnego ciasta na focaccię

Ciasto drożdżowe na focaccię wymaga odpowiedniego wyrobienia, aby uzyskać elastyczną konsystencję pełną pęcherzyków powietrza. Rozpocznij od wymieszania suchych składników w misce, a następnie stopniowo dodawaj ciepłą wodę, cały czas mieszając. Gdy składniki się połączą, czas na dodanie łyżką oliwy – najlepiej użyj wysokiej jakości oliwy z oliwek extra virgin, która nada wyrazisty smak.

Dobrze wyrobione ciasto powinno być miękkie, elastyczne i odchodzić od ścianek miski. W tradycyjnej metodzie wyrabiania ciasta używa się rąk, co pozwala wyczuć odpowiednią konsystencję. Wyrabiaj ciasto przez około 10 minut, aż stanie się gładkie. Następnie przełóż je do miski wysmarowanej oliwą, przykryj czystą ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na co najmniej godzinę, aby podwoiło swoją objętość. Wyrośnięte ciasto będzie lekkie i pełne pęcherzyków powietrza, co jest kluczowe dla uzyskania autentycznej struktury focacci.

Krok po kroku - jak przygotować pyszną focaccię w domu

Najlepsza focaccia to taka zrobiona własnoręcznie, bez użycia mikserów i innych sprzętów AGD. Jeśli w wyrabianie ciasta włożysz serce, to Twoja szybka focaccia wspaniale wyrośnie, a jej smak będzie wyjątkowy (a wiemy to od jednego znajomego Włocha). Poznaj nasz podstawowy przepis i zrób z nami focaccię krok po kroku!

Składniki:

  • 500 g mąki,
  • 260 ml wody,
  • 20 g drożdży,
  • sól,
  • oliwa z oliwek.

Przygotowanie:

Do miski wlej wodę i rozpuść w niej drożdże. To bardzo ważne, żeby woda była letnia. Następnie dodaj mąkę, oliwę oraz sól. Umyj ręce i dokładnie wyrabiaj ciasto, aż do momentu, w którym zwiększy się dwukrotnie jego objętość. Rozgrzej piekarnik do temperatury 210 stopni C. Wróć do wyrabiania ciasta i zacznij rozciągać je na blaszce, delikatnie wbijając w nie palce, by powstało trochę bąbelków. Ciasto będzie gotowe, gdy przestanie przyklejać się do rąk. Tak przygotowane ciasto należy przykryć i odstawić do wyrośnięcia. Po upływie ok. godziny, gdy ciasto będzie już wyrośnięte, należy posmarować wierzch oliwą i dopiero wtedy można włożyć je do piekarnika. Focaccię pieczemy przez ok. 10-12 minut, kontrolując proces pieczenia. Po wypieczeniu delikatnie uchyl drzwi piekarnika i daj chlebowi wystygnąć. Jeśli wyciągniesz focaccię zbyt wcześnie, może opaść i w smaku przypominać bardziej zakalec niż pyszny, drożdżowy chleb.

Focaccia w wersji pełnoziarnistej – zdrowa alternatywa

Tradycyjna pyszna focaccia przygotowywana jest z białej mąki, jednak osoby dbające o zdrowsze wybory żywieniowe mogą zdecydować się na focaccię w wersji pełnoziarnistej. Ciasto wówczas będzie nieco cięższe, ale zyska na wartościach odżywczych i zawartości błonnika. Aby przygotować taką wersję, wystarczy zastąpić połowę białej mąki mąką pełnoziarnistą.

Pamiętaj, że ciasto z mąką pełnoziarnistą będzie potrzebowało nieco więcej wody – dodaj około 20-30 ml więcej niż w tradycyjnym przepisie. Wyrośnięte ciasto z mąką pełnoziarnistą może potrzebować dłuższego czasu fermentacji, dlatego warto uzbroić się w cierpliwość i dać mu więcej czasu na wyrośnięcie. Wyrobione ciasto z dodatkiem pełnego ziarna ma bogatszy, bardziej orzechowy smak, który pięknie komponuje się z mocniejszymi dodatkami, takimi jak suszone pomidory czy intensywne zioła.

Ulubione dodatki do focacci – inspiracje

Choć klasyczna focaccia z solą morską i oliwą jest pyszna sama w sobie, dodanie kilku składników może znacząco wzbogacić jej smak. Niewątpliwym hitem są pomidorki koktajlowe – wystarczy lekko wcisnąć je w ciasto przed pieczeniem. Pod wpływem temperatury puszczają sok, który wspaniale nasiąka w ciasto. Alternatywnie można użyć suszonych pomidorów, które nadają intensywniejszy, bardziej wyrazisty smak.

Do klasycznych dodatków zaliczają się również:

  • Świeże zioła (rozmaryn, tymianek, oregano)
  • Czosnek (najlepiej świeży, pokrojony w cienkie plasterki)
  • Oliwki (czarne lub zielone, bez pestek)
  • Cebula (pokrojona w cienkie krążki i podsmażona)
  • Parmezan lub inny twardy ser (starty i posypany na wierzchu przed pieczeniem)

Nie bój się eksperymentować! Łatwo dostępne składniki, takie jak kapary, anchois czy nawet świeże figi z miodem (dla wersji słodkiej) mogą zamienić tradycyjną focaccię w prawdziwą ucztę kulinarną. Niezależnie od wybranych dodatków, pamiętaj, aby zawsze skropić wierzch focacci hojną łyżką oliwy tuż przed wstawieniem do piekarnika.

Z czym zrobić focaccię? Daj się ponieść wyobraźni!

Klasyczna focaccia serwowana jest z oliwą, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby delikatnie ten przepis zmodyfikować. Co można dodać do włoskiego chleba? Dosłownie każdy włoski składnik! Niezwykle często foccccia serwowana jest z rozmarynem, co dodaje jej jeszcze więcej aromatu. Rozmaryn można zastąpić też innymi ziołami, np. tymiankiem lub oregano. Nie polecamy wkładania do piekarnika ziół z większymi liśćmi - bazylia i kolendra szybko zwiędną i sczernieją, pozostawiając nieprzyjemną gorycz w ustach.

Focaccia z czosnkiem i z oliwkami z pewnością przypadnie do gustu wszystkim fanom klasycznych połączeń smakowych. Chcesz przygotować wersję niestandardową? Focaccia z pomidorami, szpinakiem i odrobiną mozzarelli na pewno Ci zasmakuje!

Jak podawać i przechowywać focaccię?

Focaccia to wyjątkowy rodzaj pieczywa, który najlepiej smakuje świeżo upieczony, jeszcze ciepły. Możesz podawać ją jako samodzielną przekąskę skropioną dodatkową oliwą, jako przystawkę przed głównym daniem lub jako element większego posiłku, np. obok deski antipasti z serami i wędlinami. Wiele osób docenia focaccię jako bazę do kanapek – przekrojona w poprzek stanowi idealną podstawę dla włoskich wędlin, serów i warzyw.

Jeśli zostanie ci focaccia na następny dzień, najlepiej przechowywać ją w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej. Przed podaniem warto ją delikatnie odgrzać w piekarniku przez 5-10 minut w temperaturze około 180°C – odzyska wtedy część swojej pierwotnej chrupkości. Alternatywnie możesz pokroić ją w kostkę, skropić oliwą i podpiec, tworząc domowe grzanki doskonałe do sałatek i zup.

Pamiętaj, że focaccia to nie tylko przystawka czy dodatek – to prawdziwy symbol włoskiej kuchni opartej na prostych, łatwo dostępnych składnikach, które w umiejętnych rękach zamieniają się w kulinarne arcydzieło.

Już dziś spróbuj swoich kulinarnych umiejętności i zrób oryginalną włoską focaccię! Włożony trud zrekompensuje Ci pyszna przekąska, przywodząca na myśl piękne i słoneczne liguryjskie plaże.

Czytaj także:

Domowa pizza na grubym i cienkim cieście przepis na ciasto do pizzy domowej

Jesienne dodatki - pizza z sezonowych składników

Pyszna pizza z patelni na cieście drożdżowym - nie pieczona, tylko smażona!

Pizzerinki z ciasta francuskiego - przepis na szybkie i smaczne danie

Akcesoria do pizzy - idealne dla miłośnika włoskiej kuchni!

Pyszne włoskie kluseczki gnocchi. Jak je przygotować?