Jak pasteryzować słoiki na różne sposoby?

Porady 11.05.2022

Jak pasteryzować słoiki?

Wiele osób słyszało już termin pasteryzacja, ale nie potrafi przypisać go do konkretnego procesu. Pasteryzowanie to konserwacja żywności poprzez podgrzewanie produktów do konkretnej temperatury w celu przedłużenia terminu ważności i usunięcia z niego wszystkich nieproszonych bakterii. Tą metodą produkuje się wiele przetworów np. zupy, kompoty, dżemy i inne – wystarczy wlać je do słoika i zagotować w wodzie lub na parze. 

Pasteryzowanie słoików pozwala na zmniejszenie ryzyka rozwinięcia się w przetworach chorobotwórczych drobnoustrojów – pod wpływem wysokiej temperatury wszelkie pleśnie i inne bakterie po prostu ulegają destrukcji, zapobiegając rozkładowi i fermentacji żywności. Efekt, jaki daje pasteryzacje to przedłużenie żywotności potraw do kilku miesięcy, jednocześnie zachowując jej pierwotny smak i witaminy. Jeśli zamierzasz pasteryzować żywność – są na to w zasadzie dwa sprawdzone sposoby, w których najważniejsza jest temperatura od 65 do 85 stopni we wrzącej wodzie, do 130 stopni w piekarniku (z użyciem pary). Jak dokładnie pasteryzuje się słoiki? Dowiesz się tego z następnego akapitu.

Sposoby pasteryzacji słoików – dwie możliwości na przedłużenie życia przetworów

Jeśli pierwszy raz przymierzasz się do pasteryzacji, powinieneś sprawdzić, czy wszystkie słoiki są w dobrym stanie – nie mogą znajdować się w nich resztki jedzenia, a ich powierzchnia nie może być uszkodzona (zarówno szklanka część, jak i zakrętki). Słoiki szklane (te wekowane i słoiki z klipsem) muszą być dokładnie umyte, wyparzone i wysuszone. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie pasteryzacji. Jakie sposoby pasteryzacji polecamy?

Wyróżnia się dwa kluczowe sposoby na przeprowadzenie tego procesu konserwacji – pasteryzowanie słoików w garnku oraz pasteryzowanie słoików w piekarniku. Oczywiście istnieją również inne sposoby, które naszym zdaniem są bardziej kapryśne i mniej skuteczne, np. pasteryzowanie słoików w zmywarce lub mikrofali. My skupimy się tylko na dwóch niezawodnych sposobach.

Pasteryzowanie słoików w garnku można wykonać zarówno na płycie indukcyjnej, w szybkowarze, jak i na klasycznej kuchence palnikowej. 

W skrócie proces ten obydwa się następująco: 

  • Słoiki z przetworami szczelnie zakręcamy, a następnie wsadzamy do garnka o dużej objętości (polecamy używać do tego naczyń dobrej jakości, np. garnka emaliowanego powidlak Tadar 15 l/30 cm lub dużego garnka z zestawu 6 akcesoriów do robienia przetworów Tadar). 
  • Na dnie układamy czystą ścierkę, a następnie wsadzamy do niego słoiki tak, by ich brzegi się ze sobą nie stykały. 
  • Do garnka wlewamy gorącą wodę do momentu, aż zbliży się do zakrętek – to bardzo ważne, aby ich nie zalewać. 
  • Gotujemy aż do wrzenia, czyli przez ok. 20 minut. 
  • Kolejnym krokiem jest ostudzenie słoików i wyciągnięcie ich z garnka. 
  • Następnie dokręcamy je i odwracamy do góry dnem. Takie słoiki powinny stać w tej pozycji przez co najmniej 20 godzin w ciemnym miejscu. Jeśli proces został przeprowadzony poprawnie, wieczka powinny być gładkie (wklęsłe).

Pasteryzację słoików w piekarniku przeprowadza się w posobny sposób, natomiast inaczej się je układa – słoiki stawia się na blasze wyłożonej żaroodpornym materiałem. Odpowiednia temperatura do pasteryzowania w piekarniku to ok. 130 stopni, najlepiej żeby miał on możliwość wytworzenia dużej pary (konwekcji). Słoiki powinny wekować się w piecu około godziny, a później leżeć w zacienionym miejscu przez ok. 25 godzin.

Jak najlepiej pasteryzować słoiki?

Wbrew pozorom i historiom przekazywanym przez babcie, pasteryzacja słoików do góry dnem to nie do końca dobry sposób. Słoiki zawekowane w garnku powinny tak odpoczywać po ugotowaniu, natomiast sam proces pasteryzacji powinien odbywać się w pionie bez odwracania do góry dnem. Najlepsze do wekowania są słoiki z zakręcanym wieczkiem, chociaż można również używać tych z gumką i zatrzaskiem. 

Ta metoda konserwacji żywności jest równie skuteczna z użyciem wody, jak i pary – pasteryzacja słoików na mokro i na sucho jest równie skuteczna. Ważnym elementem, o którym trzeba pamiętać, to dobre odmierzenie zawartości słoika – nie może być go zbyt dużo i zbyt mało, gdyż ilość powietrza zawartego w słoiku wpływa znacznie na wydłużenie terminu przydatności przetworów do spożycia. Polecamy używać do tego odpowiedniej wielkości miarek kuchennych.

Pasteryzacja słoików – ile czasu powinna trwać? 

Czas pasteryzacji słoików jest mocno uzależniony od wyboru metody konserwacji – zdecydowanie szybciej wekuje się je w garnku aniżeli w piekarniku. W zależności od tego, na jaką pasteryzację się zdecydujesz, pilnuj tego, jak długo słoiki poddawane są działaniu wysokiej temperatury. Nie chcesz przecież, żeby pękły!

Ile wody do pasteryzacji słoików?

Ile wody potrzeba do pasteryzacji? Jeśli zamierzasz pasteryzować słoiki w garnku, to kluczowe jest użycie odpowiedniej ilości wody. Słoików nie wolno zanurzać w całości – woda powinna obejmować słoik na 2-3 cm pod zakrętkę. Pilnuj tego, aby jej nie zalać, bo wtedy z procesu pasteryzacji nici.


 

Czytaj także:

Jak pasteryzować dżem?

Słoiki ozdobne — idealne do przechowywania żywności!

Sałatki w słoiku – jak je smacznie skomponować?

Jak sprawnie otworzyć każdy słoik?

Przetwory na zimę - 3 pyszne przepisy

2 akcesoria do przetworów domowych, które musisz mieć!

Jak przechowywać domowe przetwory?