Siemię lniane — jak jeść i pić? Właściwości i efekty

Porady 13.12.2022

Zdrowotne właściwości siemienia lnianego są znane nie od dziś. Nasiona lnu wykorzystywane są w przez przemysł farmaceutyczny, kosmetyczny, a także gastronomię. W tych niepozornych ziarenkach kryje się moc witamin i substancji odżywczych, a regularne suplementowanie lnu poprawia funkcjonowanie całego organizmu. W jaki sposób działa siemię lniane? Dowiesz się tego z dalszej części tekstu.

Siemię lniane — charakterystyka

Siemię lniane, czyli nasiona lnu zwyczajnego, to część rośliny, która uprawiana jest już od czasów starożytności na terenach krajów okalających Morze Śródziemne oraz ziemiach Azji Zachodniej. Roślina ta wygląda dość niepozornie — zielone, drobne łodygi zdobią niebieskie kwiaty. Len wykorzystywany jest w przemyśle w całości. Z włókien lnu wytwarza się tkaniny, z nasion produkuje się olej, a kwiatostan używany jest jako ozdoba dań serwowanych w fine diningowych restauracjach.

Odmiany nasion lnu – len złocisty i brązowy

Współcześnie nasiona lnu rozróżnia się na dwie odmiany — złocistą i brązową.

Zarówno odmiana złocista, jak i brązowa jest równie zdrowa i chętnie spożywana.

Czytaj także:

Warto wiedzieć, że len stosowany jest w medycynie ludowej od VI wieku p.n.e. jako remedium na stany zapalne układu pokarmowego.

Witaminy i minerały zawarte w lnie

W małych ziarenkach lnu znajdziesz kwasy tłuszczowe omega-3, sporą ilość białka i błonnika, sterole roślinne, aminokwasy, wapń, magnez, cynk, miedź oraz witaminę E, C i B (B1, B2, B5, B6). Ta olbrzymia dawka substancji dobroczynnych sprawia, że len działa przeciwzapalnie i przeciwzakrzepowo. Nasiona lnu z powodzeniem stosowane są w profilaktyce antynowotworowej, a ich spożywanie jest szczególnie zalecane osobom na diecie wegańskiej i wegetariańskiej.

Pod jaką postacią dostępne są nasiona lnu?

Nasiona lnu sprzedaje się pod postacią oleju, ale można zakupić je również w całości lub w wersji zmielonej.

Mielone siemię lniane wykorzystuje się głównie w kuchni. Siemię lniane, które zostało zmielone, dodawane jest do koktajli, sałatek, jogurtów, zdrowotnych smoothies, a także jako substytut jajka w daniach kuchni wegańskiej.

Ze zmielonych ziaren zalanych wrzątkiem można uzyskać gęsty, zawiesisty napar przypominający strukturą kisiel, który działa kojąco i nawilżająco. Regularne spożywanie kisielu z siemienia lnianego złagodzi przykre dolegliwości choroby wrzodowej żołądka, a także uchroni przed biegunkami.

Siemię lniane a fitoestrogeny

Chociaż siemię lniane jest w gruncie rzeczy bezpieczne, to o jego szkodliwości krążą legendy. Mówi się, że spożywanie siemienia lnianego rozregulowuje gospodarkę hormonalną.

Zawarte w ziarnach fitoestrogeny, które odpowiadają za regulację damskiej gospodarki hormonalnej, nie są szkodliwe, gdy dawkowane są z umiarem.

Spożywanie nasion lnu przez kobiety przechodzące menopauzę pozwala przejść ją łagodniej. Prawdą jest jednak to, że z fitoestrogenami powinno się uważać w trakcie ciąży. Kobiety spodziewające się dziecka, chcące stosować siemię lniane powinny uzgodnić jego dawkowanie z lekarzem.

Jak z każdym suplementem diety bywa, stosowanie zbyt dużej ilości lnu może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie, jeśli jednak zachowa się zdrowy rozsądek, siemię lniane może przynieść wiele pozytywnych dla zdrowia efektów. Jak spożywać siemię lniane w bezpieczny sposób? O sposobach suplementacji tej magicznej rośliny dowiesz się więcej z kolejnych akapitów.

Siemię lniane do picia – jak je przygotować? Przepis na kisiel z siemienia lnianego

Zastanawiasz się nad tym, jak pić siemię lniane, by polepszyć swoje zdrowie? Sposobów na przygotowywanie zdrowotnych naparów z lnu jest kilka, ale najważniejsza jest sama regularność jego spożywania.

Kisiel ze sproszkowanego siemienia lnianego

Siemię lniane do picia można stosować w formie naparów ze sproszkowanych nasion. Najlepsze efekty osiągniesz, jeśli siemię będzie świeżo zmielone. Nasiona lnu można zmielić w młynku do kawy lub w moździerzu.

Proszek z siemienia lnianego można zalać wrzątkiem i odstawić na kilka minut, by napar stał się zawiesisty, ale równie skuteczne działanie uzyskasz, dodając proszek do warzywnego smoothie czy ulubionego jogurtu pitnego.

Czytaj także:

Kisiel z siemienia lnianego w całości

Zdrowotny kisiel z siemienia lnianego można zrobić również z nasion w całości. Nasiona lnu należy podgrzać w garnku z wodą, co jakiś czas mieszając. Nie można go jednak zagotować, ponieważ wysoka temperatura może doprowadzić co utlenienia się substancji odżywczych z nasion (a dokładniej kwasy omega-3). Gdy napar stanie się gęsty i zawiesisty, można ściągnąć garnek z kuchenki i odstawić do wystygnięcia.

Żeby mieć pewność, że wszystkie substancje odżywcze ukryte w nasionach lnu się nie utlenią, bezpieczniejszą metodą przygotowania kisielu jest zalanie 3 łyżek nasion ciepłą wodą i odstawienie ich na godzinę lub dwie, aż do pojawienia się w kubku gęstego kisielu.

Siemię lniane – dawkowanie

Żeby zauważyć pozytywne efekty picia siemienia lnianego, wystarczy spożywać je w dawce 4 łyżeczek dziennie. Maksymalna dawka dzienna nie powinna przekraczać 50 g dziennie, gdyż może to spowodować zatrucie glikozydem cyjanogennym (pochodną cyjanowodoru), dotyczy to jednak surowego siemienia lnianego. Spokojnie, jeśli zdarzy Ci się wypić szklankę naparu przygotowaną z kilku gram z siemienia lnianego, nie stanie się nic strasznego. Surowe nasiona siemienia lnianego zalecamy popijać szklanką wody.

Jak długo można pić siemię lniane? Terapia nasionami lnu może trwać nawet rok, jednakże trzeba wtedy szczególnie dbać o to, żeby nie przekroczyć zalecanej dawki dziennej. Żeby dostrzec pierwsze efekty działania siemienia lnianego, należy przyjmować je regularnie w postaci płynu, proszku lub oleju przez okres 2-3 tygodni.

Kisiel z siemienia lnianego — o czym jeszcze pamiętać?

Jak jeszcze można przygotować siemię lniane do spożycia i do picia? Nie ma jasno określonego, uniwersalnego przepisu na to, jak parzyć siemię lniane. Najlepiej przyswajalną formą spożywania nasion lnu jest przygotowanie na jego bazie naparu, o którym wspomnieliśmy już wcześniej.

Do przyrządzania takiego naparu należy używać świeżo zmielonego lnu, gdyż po upływie 3 dni zaczyna on tracić swoje właściwości zdrowotne. By uniknąć utlenienia się substancji odżywczych, zmielone wcześniej ziarna należy przechowywać w szczelnym opakowaniu w niskiej temperaturze (najlepiej w lodówce).

Kiedy pić siemię lniane — rano czy wieczorem?

Kiedy pić siemię lniane, by uzyskać najlepsze efekty — rano czy wieczorem? W zależności od celu, jaki chce się osiągnąć, siemię lniane można stosować rankiem lub na wieczór.

  • Jeśli picie naparów z nasion lnu ma załagodzić stany zapalne układu pokarmowego, należy stosować je na czczo, jeszcze przed pierwszym posiłkiem. Siemię lniane stosowane na czczo stworzy barierę ochronną żołądka, pobudzając go do trawienia. Picie kisielu przygotowanego z nasion siemienia ranem może stać się sprzymierzeńcem w procesie odchudzania.
  • Gdy powodem suplementacji siemienia jest chęć poprawy wyglądu skóry, włosów lub paznokci, można śmiało pić je o każdej porze dnia, nawet wieczorem. Siemię lniane można stosować przez cały dzień w trakcie infekcji dróg oddechowych. Kisiel powstały z nasion lnu pozwoli Ci nawilżyć śluzówkę gardła i złagodzić ból przy przełykaniu.

Czytaj także:

Przepisy z siemieniem lnianym

Rzecz jasna napar i kisiel to nie jedyna metoda na suplementację siemienia lnianego. Ziarna lnu nadają się do spożycia również na surowo, jednakże nie należy przekraczać dawki 50 g dziennie.

Chleb z siemieniem lnianym

Ziarna lnu mają delikatny, nieco orzechowy posmak i można je jeść bezpośrednio z opakowania. Jeśli nie odpowiada Ci ich smak, możesz dodać je do ulubionych potraw, napojów lub wypieków. Przygotowaliśmy dla Ciebie przepis na siemię lniane w słonej i słodkiej odsłonie! Podajemy przepis na pyszny chleb z dodatkiem nasion lnu, który długo zachowuje świeżość.

Składniki:

  • 380 g mąki pszennej
  • 210 ml letniej wody
  • 1 łyżeczka soli
  • 2 łyżeczki suchych drożdży
  • 50 g siemienia lnianego
  • 100 ml wrzątku

Przygotowanie:

Do miseczki wsyp siemię lniane, zalej wrzątkiem i odstaw do ostygnięcia. W dużej misce wymieszaj mąkę z drożdżami i solą, a następnie dodaj osuszone siemię lniane. Dodaj odrobinę letniej wody i zacznij zagniatać ciasto. Potem stopniowo dodawaj kolejne porcje wody, stale ugniatając. Gotowa ciasto powinno być elastyczne. Uformuj kulę z ciasta i owiń folią spożywczą posypaną mąką i odstaw w ciepłe miejsce na 2-3 godziny. Po upływie wyznaczonego czasu rozgrzej piekarnik do 220 stopni. Ułóż chleb na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia i wsadź ją do piekarnika. Chleb piecz przez 40 minut, aż do zbrązowienia. Po upieczeniu daj mu wystygnąć przez kolejne 40 minut.

Ciasteczka z siemieniem lnianym – przepis

Masz ochotę na wprowadzenie siemienia lnianego, ale wolisz dodać je do czegoś słodszego? Poznaj nasz przepis na proste, smaczne ciasteczka z nasionami lnu.

Składniki:

  • 40 g zmielonego siemienia lnianego
  • 50 g wiórków kokosowych
  • 100 g mąki migdałowej
  • 50 g daktyli
  • Szczypta cynamonu
  • 5 g kakao
  • Szczypta soli
  • Pół dojrzałego banana
  • 50 ml mleka
  • Łyżeczka oleju kokosowego
  • Łyżeczka miodu
  • ¼ łyżeczki proszku do pieczenia
  • 20 g gorzkiej czekolady

Przygotowanie:

Zacznij od namoczenia daktyli w mleku. Następnie zmieszaj w misce mąkę migdałową z siemieniem lnianym, wiórkami kokosowymi i solą. W garnuszku rozpuść czekoladę. Daktyle wraz z mlekiem zmiksuj z bananem, olejem kokosowym, kakao, proszkiem do pieczenia i czekoladą. W międzyczasie rozgrzej piekarnik do 180 stopni C. Gotową pastę przełóż do miski z mąką i siemieniem. Dokładnie wymieszaj całość, tak aby utworzyć gładką masę.

Wyłóż blachę papierem do pieczenia i rozpocznij porcjowanie masy. Na jedno ciasteczko powinna starczyć 1 łyżka masy. Po uformowaniu ciasteczek włóż blachę do piekarnika na 20 minut. Ciasteczka po upieczeniu powinny być rumiane i chrupkie.

Czytaj także:

Siemię lniane — na co pomaga?

Siemię lniane ma silne właściwości lecznicze z uwagi na wysoką zawartość składników odżywczych. Nic więc dziwnego, że siemię lniane ma tak szerokie zastosowanie w farmakologii, dermatologii oraz dietetyce.

  • W nasionach lnu kryje się olbrzymia dawka błonnika, który świetnie wpływa na florę bakteryjną jelit. Błonnik hamuje łaknienie i pozwala obniżyć poziom cholesterolu.
  • Len bogaty jest także w lignany, które chronią wątrobę i działają przeciwnowotworowo. W siemieniu lnianym znajdziesz również ligninę SGD — substancję wspomagającą przyrost masy kostnej.
  • Obecne w lnie kwasy omega-3 mają korzystny wpływ na układ krążenia i mózg. Regularnie dostarczane kwasy z tej grupy pozwolą uchronić się przed miażdżycą, zawałem i udarem mózgu.
  • W niepozornych ziarenkach lnu kryją się sterole roślinne, które chronią organizm przed wolnymi rodnikami, a także ogrom witamin i minerałów.

Na co pomaga siemię lniane? Regularne spożywanie siemienia pozwala przyspieszyć przemianę materii i zwalczyć zaparcia. Napar z nasion lnu wprowadzony do diety osób zmagających się z refluksem żołądka chroni delikatną błonę śluzową przed kwasem żołądkowym.

Badania wykazują, że len w diecie pomaga obniżyć ciśnienie krwi i wyregulować gospodarkę lipidową. Lignany zawarte w siemieniu pozwalają zahamować osteoporozę. Kisiel przygotowany na bazie siemienia lnianego łagodzi objawy kaszlu i może być stosowany również u dzieci.

Warto również wspomnieć o tym, że siemię lniane wpływa korzystnie na stan skóry, włosów oraz paznokci. Olej lniany często wykorzystywany jest w produktach do pielęgnacji skóry oraz włosów. Kisiel czy potocznie nazywany „glutek” z siemienia lnianego sprawdza się w pielęgnacji włosów suchych i zniszczonych, nawilżając je i dociążając.

Na włosy można również stosować olej z lnu, który jest szczególnie polecany do włosów wysokoporowatych. Olej wniknie głęboko w strukturę włosa i zabezpieczy je przed uszkodzeniami. Olej lniany bądź kisiel z siemienia można również stosować na skórę twarzy. Efekt, jaki uzyskasz, wprowadzając do codziennej pielęgnacji len, na pewno Cię zaskoczy. Włosy staną się mocne i zdrowe, a skóra twarzy gładka, nawilżona i promienna.

Siemię lniane — układ pokarmowy

Siemię lniane od wieków stosowane jest jako lek na żołądek i choroby układu pokarmowego. Zaparzone ziarna siemienia lnianego wypijane przed śniadaniem tworzą ochronną barierę na ścianach żołądka i ograniczając wpływ treści pokarmowej na błonę śluzową. Stosowanie lnu podczas zapalenia żołądka dodatkowo przyspiesza jego regenerację. Len to również doskonałe remedium na refluks! Dzięki barierze ochronnej treść pokarmowa przestaje cofać się do przełyku.

Nasiona lnu można również stosować na inne dolegliwości układu pokarmowego. Siemię lniane w postaci naparów lub kisielu jest dobrym rozwiązaniem, jeśli choruje się na jelita. Nasiona lnu podczas przepływu przez jelita pochłaniają wodę, wspomagając pasaż jelitowy. Siemię lniane stosuje się w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, a także na uchyłki jelita grubego. Nasiona lnu wspomagają trawienie na każdym jego etapie, również podczas formowania się stolca, dlatego często stosuje się siemię lniane jako środek na zaparcia.

Trzeba jednak pamiętać o tym, że chociaż len wydaje się remedium na wszystkie dolegliwości, to istnieją przeciwwskazania do jego stosowania. Siemię lniane nie powinno być stosowane przez osoby zmagające się z problemami z woreczkiem żółciowym, a zwłaszcza kamicą żółciową. Jakie są inne przeciwwskazania do stosowania naparów z siemienia lnianego? O tym opowiemy w kolejnym akapicie.

Siemię lniane — przeciwwskazania

Siemię lniane jest niezwykle zdrowe i warto jest wprowadzić je do swojej codziennej diety, jednakże istnieją przeciwwskazania do jego stosowania.

W pierwszej części artykułu wspomnieliśmy o stosowaniu siemienia lnianego w ciąży. Przyszłe mamy mogą sięgać po siemię lniane, ale tylko pod kontrolą lekarza. Przeprowadzone badania nie udowodniły negatywnych skutków wiążących się z piciem siemienia lnianego podczas ciąży. Warto jednak pamiętać o tym, że zbyt duża jego ilość może prowadzić do biegunki i zatrucia pokarmowego. Odpowiednio dawkowane siemię lniane u kobiet w ciąży może pomóc pozbyć się nudności i zgagi. Warto zwrócić uwagę na źródło, z którego pochodzą nasiona lnu. Siemię lniane kupowane dla przyszłej mamy powinno być bezpieczne i pochodzić z ekologicznych upraw.

Przeciwwskazaniem do stosowania siemienia lnianego jest alergia na len, a także przyjmowanie leków, szczególnie tych przeciwzakrzepowych. Bariera ochronna, która tworzy się w żołądku podczas stosowania siemienia lnianego, zmniejsza przyswajalność leków. Wprowadzenie do diety siemienia lnianego w trakcie terapii farmakologicznej powinno być ustalone z lekarzem prowadzącym.